Een beetje een vinyl-liefhebber sluit tegenwoordig zijn platenspeler aan op een receiver/versterker om het geluid van het vinyl te beluisteren via een set stereoluidsprekers. Nostalgie door uw luidsprekers. Het is belangrijk om te weten dat het behoorlijk nauw komt kijken om een platenspeler aan te sluiten op een receiver of versterker. Daarom worden hier enkele zaken uitgelicht, die om de hoek komen kijken bij het aansluiten van een platenspeler op een versterker.
Drie mogelijkheden om aan te sluiten
Eén van de belangrijkste punten om een platenspeler aan te sluiten is dat een stereo versterker beschikt over een Phono-ingang (aansluiten middels RCA-stekker). De Phono-ingang is niet meer dan een geïntegreerde voorversterker, die het zwakke signaal van een platenspeler versterkt zodat het krachtig genoeg is voor het signaalpad van de versterker.
Mocht de versterker niet uitgerust zijn met een geïntegreerde voorversterker, dan zijn er nog twee andere mogelijkheden om de platenspeler aan te sluiten. Eén daarvan is een pre-amp in de platenspeler. Steeds meer platenspelers worden tegenwoordig voorzien van een geïntegreerde voorversterker. Dit omdat de populariteit van de platenspeler een tijdlang tanende was, waardoor steeds minder versterkers werden voorzien van een Phono-ingang. Kortom: als de versterker geen Phono-ingang heeft, dan kan de platenspeler met geïntegreerde voorversterker soelaas bieden.
Mocht het zo zijn dat zowel de platenspeler als de versterker/receiver niet beschikken over een voorversterker, dan is er nog een derde oplossing: een losse voorversterker. Deze voorversterker wordt geplaatst tussen de platenspeler en de receiver en wordt op de versterker aangesloten op een andere analoge lijn-ingang, zoals de cd- of tape-ingang.
Bovendien, en dat is voor veel muziekliefhebbers een pré, zijn er ook voorversterkers met USB om uw kostbare platencollectie te digitaliseren naar mp3 of zelfs Hi-Res Audio.
Welke aansluitoptie is de beste?
Deze vraag is nauwelijks te beantwoorden. Elke aansluitmogelijkheid heeft zo zijn voor- en nadelen. Alles is afhankelijk van de apparatuur die u thuis hebt staan. Er zijn platenspelers van tientallen tot duizenden euro’s en datzelfde geldt voor versterkers en voorversterkers. Het antwoord dat wij in de meeste gevallen geven is: uw apparatuur moet in verhouding tot elkaar staan.
Een voorbeeld: u kunt wel een hoogwaardige voorversterker tussen een gemiddelde platenspeler en versterker plaatsen, maar zolang het element van de draaitafel en het circuit van de versterker niet ‘muzikaal’ genoeg zijn, dan versterkt de tussenliggende voorversterker het signaal van het vinyl voor niets. Sterker: het ontstane kwaliteitsverschil veroorzaakt eerder een hinderlijke disbalans. Beter plaatst u dan voor dat geld een doorsnee voorversterker tussen de platenspeler en de versterker.
Anderzijds: met een krachtige voorversterker kunt u een extra dimensie aanbrengen in het analoge geluid van het vinyl. Ook hiervoor geldt: het geluidsverschil is pas hoorbaar wanneer de versterker muzikaal en hoogwaardig is opgebouwd (een pré bij vinylweergave) en de platenspeler is uitgerust met een kwaliteitselement en -naald. Voor de audiofiel zijn het versterkers in de bovenkant van de markt die voldoen aan hun kritische eisen, denk aan de Yamaha A-S1100, Denon PMA-1520 en Marantz PM7005. Ook voor de av-liefhebber zijn er receivers met een goede Phono-ingang beschikbaar, zoals de Yamaha RX-V581, Denon AVR-X6200 of Marantz SR7010.
Verschil tussen MM- en MC-element
Voor een versterker maakt het verschil uit of een platenspeler werkt met een MM- of MC-element. Hoewel dit lastig uit te leggen is, doen we toch een dappere poging. Om het dilemma helder te schetsen, volgt eerst een beknopte uitleg van een Moving Magnet- en Moving Coil-element.
Het MM-element is het meest voorkomende element. De naald beweegt een magneet tussen twee spoelen en zorgt ervoor dat een behoorlijk krachtig signaal wordt opgewekt. Dit signaal is in de regel krachtig genoeg om door een Phono-voorversterker omgezet te worden (na een RIAA-correctie) in een analoog signaal voor het signaalpad van de versterker. Nadeel van MM is het gewicht van het element. Door de massa van de magneten is een MM-element vaak minder nauwkeurig in de groeven van het vinyl dan een MC-element.
Bij het MC-element is de naald verbonden met twee kleine spoelen die bewegen in een magnetisch veld. Door de beperkte ruimte zijn de spoelen klein van stuk. Nadeel is dat een MC-element een microsignaal oplevert, dat in veel gevallen versterkt moet worden voor een Phono voorversterker. Voordeel is dat de massa kleiner is, waardoor het element de naald sneller en preciezer door de groeven beweegt.
Om het signaal van een MC-element uit te lezen, is daarom een MM/MC schakelaar nodig. Hier zit het dilemma, want omdat de meeste platenspelers tegenwoordig zijn voorzien van een MM-element gaan veel receivers en versterkers, ook de duurdere modellen, uit van een MM Phono-ingang (enkele uitzonderingen zijn bijvoorbeeld de Yamaha A-S1100 en Denon PMA-1520; beide apparaten beschikken over een omschakelbare MM/MC pre amp). Voor een MM/MC-schakelaar belanden we al snel bij een losse voorversterker of ingebouwde pre-amp in een platenspeler. Conclusie: kijk bij het aansluiten van een platenspeler op een versterker altijd goed naar het element.
